Hier zijn de presentaties te downloaden zoals tijdens het WCL-symposium gehouden op vrijdag 27 september 2019.




Inge klein Gunnewiek
Voorzitter WCL Winterswijk / Wethouder gemeente Winterswijk

WCL Winterswijk is al 25 jaar een begrip! Wat betekent het waardevol cultuurlandschap voor Winterswijk, in het verleden, het heden en de toekomst.

De presentatie is hier te downloaden



Bart van Moorsel
Beleidsadviseur landbouw bij het programma Land - en tuinbouw / Provincie Gelderland

De samenwerking in de Achterhoek als onderdeel van het Interbestuurlijk programma Vitaal Platteland van de provincie Gelderland. Samenwerken als één overheid aan diverse thema’s zoals bijvoorbeeld, het klimaat, Oppervlakte water, Grondwater, Natura 2000, Biodiversiteit en Circulaire economie.

De presentatie is hier te downloaden.



Shera van den Wittenboer
Adviseur landschap bij het College van Rijksadviseurs

Een New Deal tussen boer en maatschappij
De huidige, intensieve landbouw bracht ons welvaart en een groot aanbod van voedselproducten, van een hoge kwaliteit en tegen een lage prijs. Dat succes heeft helaas een keerzijde. Nederland teert in op zijn maatschappelijk vermogen: onze voedselproductie heeft een grote impact op de kwaliteit van het water en de lucht, de biodiversiteit, het landschap en cultuurhistorische waarden en uiteindelijk ook de menselijke gezondheid. De boeren zelf profiteren evenmin van deze bedrijfsvoering.

De presentatie is hier te downloaden.



Anne van Doorn
Onderzoeker, projectleider en coördinator natuurinclusieve landbouw / Wageningen Environmental Research. Ze houdt zich bezig met onderzoek naar agro-biodiversiteit, agro-ecologie, natuurinclusieve landbouw, Europese landbouwbeleid en is betrokken bij de ontwikkeling van de biodiversiteitsmonitor voor melkveehouderij en die voor de akkerbouw en de hervorming van het GLB.

Natuurinclusieve landbouw, wat is het? waarom is het nodig? en wat we kunnen verwachten vanuit keten en beleid om boeren met biodiversiteit beter te belonen.

De presentatie is hier te downloaden.


Robert Kwak
Manager Basis kwaliteit voor natuur / vogelbescherming Nederland.
Medeoprichter van WCL Winterswijk en animator in de Vogelwerkgroep Zuidoost-Achterhoek

Hij is al jarenlang actief in het natuuronderzoek in het Winterswijkse landschap met name als animator in de Vogelwerkgroep Zuidoost-Achterhoek. De kwaliteit van ons landschap staat onder druk. Op het vlak van milieu, landschapsinrichting en beheer is veel te winnen. Een gedegen integrale landschapsecologische analyse kan daarbij de basis vormen voor gedeelde beelden en waarden. Met deze analyse creëren we een startpunt om samen de schouders er onder zetten. Zo werken we aan de kwaliteit waar we allemaal trots op zijn: het Waardevol Cultuurlandschap Winterswijk.

De presentatie is hier te downloaden.


Michael Quintern
Eigenaar MyNoke (Nieuw-Zeeland)

Vermicomposteren betekent werken aan een betere landbouwbodem door gebruik van compostwormen. Deze miljoenen (!) werknemers van MyNoke (Nieuw Zeeland) verwerken per jaar 350.000 ton organisch restmateriaal tot waardevolle wormenhumus.

De presentatie is hier te downloaden.


Emiel Elferink
Lector duurzaam bodembeheer bij Van Hall Larenstein

Kringlooplandbouw gaat om het sluiten van kringlopen van stoffen op het boerenbedrijf en de omgeving. Met als doel het verbeteren van de economische en ecologische efficiëntie van de landbouw. De bodem vervult hierin een spilfunctie, een gezonde bodem is de basis voor een duurzame kringlooplandbouw. Emiel Elferink neemt u mee in de rol van de bodem(biologie) voor kringlooplandbouw en ecosysteemdiensten.

De presentatie is hier te downloaden.


Dick Looman
Melkveehouder / Voorzitter Collectief VALA (Ver. Agrarisch Landschap Achterhoek)

Als melkveehouder in Zelhem en voorzitter van de VALA weet hij als geen ander hoe je met agrarisch natuurbeheer in kleinschalige gebieden een win-win situatie creëert.

De presentatie is hier te downloaden.


Maurits Steverink
Eigenaar van kenniscentrum Nelles en True Food Projects / Voedselcoördinator Achterhoek

Als foodspecialist heeft hij ruime ervaring in ketensamenwerking en het realiseren van meerwaarde in de afzetmarkt. In de Achterhoek coördineert hij de voedselprojecten van LEADER Achterhoek en de samenwerking in platform Achterhoek Food. In zijn presentatie zal hij ingaan op de kansen voor Achterhoek, de afzetmarkt voor duurzamer Food en het vermarkten van natuur en landschap.

De presentatie is hier te downloaden.


Ben Haarman
Melkveehouder / Portefeuillehouder natuur en landschapsontwikkeling bij LTO Nederland

Biodiversiteit: een zaak van ons allemaal. Willen we ook in de toekomst voldoende voedsel duurzaam kunnen blijven produceren, dan moeten we met elkaar aan de slag. Biodiversiteit, voedsel én bodem zijn een drie-éénheid. Boeren hebben hiervoor oplossingen, maar kunnen het niet alleen. Kansen in elk landschap, ook in een kleinschalige! Durf anders te denken, met respect voor elkaar.

De presentatie is hier te downloaden.